فقدان مادرزادی استخوان رادیوس

فقدان مادرزادی استخوان رادیوس

در این مقاله فقدان مادرزادی استخوان رادیوس در ساعد مورد بررسی قرار می گیرد. ساعد به طور طبیعی دارای دو استخوان به نامهای اولنا (زند اسفل یا زند پایینی یا زند زیرین) و رادیوس (زند اعلی یا زند بالایی یا زند زبرین) می باشد.

برخی اوقات در اثر یک ناهنجاری مادرزادی، استخوان زند اعلی یا رادیوس در دوره جنینی ایجاد نمی شود و نوزاد بدون وجود این استخوان در ساعد به دنیا می آید. به این عارضه دیسپلازی رادیال یا دست چنبری رادیال گفته می شود.

این بیماری از هر 30000 تولد در یک نوزاد مشاهده می شود. دست چنبری رادیال اغلب به تنهایی وجود دارد اما در برخی موارد می تواند با دیگر ناهنجاری های مادرزادی در قلب، دستگاه گوارش یا کلیه نوزاد همراه باشد و گاهی اوقات هم به همراه ناهنجاری های کروموزومی بروز می کند.

در این عارضه مشکلات تنها محدود به استخوان رادیوس نیست. همه بافتهای نرم اطراف استخوان رادیوس از قبیل عضلات، عروق و اعصاب ناحیه یا غیر طبیعی هستند یا اصلاً وجود ندارند. در این افراد شست یا بسیار کوچک است یا وجود ندارد.

انواع فقدان مادرزادی استخوان رادیوس در ساعد

این عارضه با توجه به شدت ناهنجاری به چهار گروه تقسیم می شود.

نوع یک: خفیف ترین نوع بیماری بوده و به دلیل ایجاد اختلال در عملکرد صفحه رشد پایین استخوان رادیوس بروز می کند. نتیجه این اختلال، رشد ناکافی استخوان رادیوس در قسمتهای پایینی می باشد.

در دست چنبری رادیال، رادیوس خوب رشد نمیکند ولیکن استخوان اولنا به طور طبیعی رشد می کند؛ لذا مچ دست کودک به سمت استخوان رادیوس (به سمت خارج یا به سمت شست دست) منحرف می گردد. ممکن است در این بیماران شست دست رشد کافی نداشته باشد.

نوع دو: در نوع دوم که شدیدتر از نوع قبل می باشد رشد استخوان رادیوس، هم در قسمتهای بالا و هم در قسمتهای پایین دچار اختلال است؛ بدین ترتیب مچ دست بیشتر به سمت خارج منحرف شده و استخوان اولنا دچار انحنا می شود. ضمن اینکه شست دست نیز رشد کمی دارد.

نوع سه: در نوع سه که شدیدتر بوده حدوداً دو سوم از طول استخوان رادیوس وجود ندارد. مچ دست دچار انحراف بیشتری است. استخوان اولنا منحنی و کلفت می شود. همچنین اختلال شست نیز بیشتر است.

نوع چهار: باید گفت این نوع شایعترین و شدیدترین نوع بیماری می باشد. در این عارضه شست دست و استخوان رادیوس وجود ندارند. انحنای استخوان اولنا شدید بوده و امکان دارد در عملکرد انگشت های سبابه، انگشتری و وسطی نیز اختلال وجود داشته باشد. ضمن اینکه در این افراد حرکات آرنج محدود می شود.

دکتر مصطفی علوی

فوق تخصص جراحی اندام فوقانی (شانه و دست)

جراحی های ترمیمی و میکروسکوپی