دفرمیتی سوان نک
دفرمیتی سوان نک
دفرمیتی سوان نک یا گردن قو به تغییر شکلی در انگشت می گویند که در آن مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال دچار Hyperextension شود به این معنی که زیادی به سمت عقب صاف شود و مفصل اینترفالانژیال دیستال فلکس یا خم شود.
دفرمیتی سوان نک معمولاً در افراد مبتلا به بیماری روماتیسم مفصلی دست مشاهده می شود. در روماتیسم مفصلی ولار پلیت (رباط بسیار محکمی که در سطح ولار یا کفی مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال واقع است) شل شده و به دنبال آن کشش تاندون اکستانسور انگشت می تواند مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال را بیش از اندازه طبیعی به طرف عقب باز کند یا این مفصل را به طرف عقب خم کند.
بدین ترتیب در اثر عدم بالانس و تعادلی که به علت این اتفاق در سیستم تاندونهای اکستانسور انگشت ایجاد شده کشش روی بخشی از تاندون اکستانسور انگشت که به بند انتهایی متصل می گردد کاهش یافته لذا بند آخر انگشت خم می شود. برخی اوقات هم ولار پلیت در اثر آسیبهای متعاقب اصابت ضربه به آن ضعیف می شود.
گاهی عضلات لومبریکال و اینتراوسئوس در دست در اثر برخی بیماری ها نظیر سکته مغزی یا فلج مغزی و پارکینسون بیش از اندازه فعال می شوند و به دلیل اتصالاتی که این عضلات به اکستانسور انگشت ها دارند می توانند مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال را بیش از اندازه به سمت عقب خم کنند.
برخی اوقات به دنبال پارگی محل اتصال تاندون اکستانسور به بند انتهایی انگشت و ایجاد انگشت چکشی یا مالت فینگر، در تاندون اکستانسور انگشت یک عدم تعادل ایجاد شده و از طرف این تاندون نیروی بیشتری به مفصل اینترفالاتژیال پرگزیمال وارد می شود و نهایتاً دفرمیتی سوان نک بروز می کند.
درمان تغییر شکل گردن قو در انگشت
روش های غیر جراحی و روش های جراحی برای درمان این تغییر شکل مورد استفاده قرار می گیرند. در صورتیکه مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال با وجود تغییر شکل، انعطاف پذیری خود را حفظ نموده باشد امکان دارد بیماری با انجام ماساژ، کشش و حرکات انگشت تحت نظر فیزیوتراپ حاذق درمان شود.
همچنین اسپلینتهای خاصی که انگشت را در وضعیت مناسب نگه می دارند نیز در درمان این عارضه به کار می روند. این اسپلینت ها به گونه ای در اطراف مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال قرار می گیرند که اجازه برگشت آن را به سمت عقب نمی دهند اما در عین حال مفصل اینترفالانژیال دیستال را آزاد نگه می دارد. برخی از انواع این اسپلینت ها به شکل انگشتر و با استفاده از سیم ساخته می شوند.
چنانچه دفرمیتی سوان نک با شیوه های غیر جراحی اصلاح نشود پزشک انجام جراحی را پیشنهاد می دهد. در عمل جراحی لیگامان، پوست و تاندونهای اطراف مفاصل ترمیم و بازسازی شده به گونه ای که تعادل در اکستانسور انگشت به طور مجدد برقرار شود.
امکان دارد جراح اقدام به تعویض مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال نماید و یا مفصل اینترفالانژیال دیستال را خشک کند. باید گفت روش های جراحی همواره موفقیت آمیز نبوده و بیمار لازم است جهت کسب نتایج بهتر از جراحی، پس از انجام آن تحت نظر فیزیوتراپیست دست، فیزیوتراپی دقیقی را انجام دهد.
دکتر مصطفی علوی
فوق تخصص جراحی اندام فوقانی (شانه و دست)
جراحی های ترمیمی و میکروسکوپی